Ông Tâm sinh ra và lớn lên ở một làng quê nhỏ ven sông Thu Bồn, tỉnh Quảng Nam, nơi mà đất đai cằn cỗi và cuộc sống chỉ xoay quanh vài sào ruộng với con sông đầy cá. Năm 1987, ông vừa tròn 25 tuổi, là một thanh niên khỏe mạnh, chăm chỉ, ngày ngày cày cuốc trên đồng, tối về lại cùng mấy người bạn trong làng quăng lưới kiếm thêm con cá, con tôm. Dáng người ông cao gầy, nước da ngăm đen vì nắng gió miền Trung, nhưng đôi mắt luôn sáng lên vẻ quyết tâm. Thời đó, cái nghèo đeo bám từng mái nhà tranh, tiền bạc kiếm được chỉ đủ ăn qua ngày, hiếm ai dám mơ đến chuyện tích lũy của cải. Vậy mà ông Tâm khác biệt. Ông có thói quen dành dụm, từng đồng bạc lẻ được gói kỹ trong chiếc khăn tay, cất vào hũ gạo trong góc bếp. “Phải để dành chút gì đó cho tương lai,” ông thường nói với mẹ mỗi lần bà hỏi.
Sau nhiều năm tích góp, ông gom được 10 triệu đồng – một số tiền khổng lồ đối với người dân quê thời bấy giờ. Đó là những ngày mà đồng tiền còn giá trị lớn, một bữa cơm chỉ vài trăm đồng, một chiếc xe đạp là mơ ước của cả làng. Ông Tâm không vội tiêu xài, cũng chẳng mua đất hay sắm sửa gì cho bản thân. Thay vào đó, ông quyết định làm một việc mà nhiều người cho là “khùng”: mua vàng. Ông nghe người ta bảo vàng là thứ giữ giá, chẳng bao giờ mất, thế là ông lặn lội ra chợ huyện, tìm đến tiệm vàng duy nhất trong vùng. Với 10 triệu đồng, ông mua một cục vàng nặng 2 cây, tức 20 chỉ, mỗi chỉ giá 500 nghìn đồng. Người bán vàng còn trêu: “Mua vàng để làm chi, cưới vợ à?” Ông Tâm chỉ cười hiền, đáp: “Để dành, sau này cưới vợ hay lúc khó khăn thì có cái mà dùng.” Ông mang cục vàng về, gói kỹ trong tấm vải đỏ, bỏ vào chiếc hộp gỗ nhỏ, rồi cất dưới gầm giường. Từ đó, nó nằm yên ở đó, chẳng ai đụng đến suốt mấy chục năm.
Thời gian trôi qua, ông Tâm lập gia đình, sinh con, cuộc sống cứ bình lặng với đồng ruộng và những mùa lũ. Cục vàng năm xưa dần chìm vào quên lãng, chỉ thỉnh thoảng được ông nhắc lại như một kỷ niệm thời trẻ khi trò chuyện với con cháu. Cho đến một ngày đầu năm 2025, khi giá vàng vọt lên 100 triệu đồng một lượng, mấy đứa cháu chạy về reo lên: “Ông ơi, vàng đắt lắm, ông còn giữ cục vàng hồi xưa không?”
Ông Tâm cười khà, gật gù: “Để tao lục thử coi!” Ông chậm rãi lôi chiếc hộp gỗ cũ kỹ từ dưới gầm giường ra, mở tấm vải đỏ đã bạc màu. Cục vàng nặng trịch, lấp lánh, vẫn nằm yên đó như ngày nào. Ông mang ra tiệm vàng ở chợ huyện, cân thử thì đúng 2 cây, tương đương 2 lượng. Người ta báo giá: “200 triệu đồng, ông bán không?” Ông Tâm trợn tròn mắt, tính nhẩm: 10 triệu đồng năm xưa giờ thành 200 triệu, lãi gấp 20 lần!
Trên đường về, ông vừa đi vừa cười toe toét, tay ôm chặt túi tiền. “Đời ai ngờ được đâu mà,” ông lẩm bẩm. Tối đó, cả nhà quây quần bên mâm cơm, ông Tâm tuyên bố: “Số tiền này để dành cho tụi bây học đại học, xây lại cái nhà cho đàng hoàng. Ông già rồi, chỉ cần cơm trắng với cá kho là đủ!” Cả nhà rộn lên tiếng cười, cảm ơn “gia tài” từ quyết định sáng suốt của ông gần 40 năm trước.
